- Πού πας; - Ρίο, ψάρεμα. - Πάμε Πόρτο Ρίο για καλαμάρια; - Εντάξει……. - Τι θα χρειαστώ; - Ένα καρούλι και μια καλαμαριέρα.
Κάπως έτσι ξεκινήσαμε ένα φθινοπωριάτικο απόγευμα πριν από καμιά 30αριά χρόνια και με τη συνοδεία ενός καλού φίλου να δούμε πώς γίνεται το ψάρεμα των καλαμαριών.
Το ψάρεμα απλό. Ένα καρούλι με 25άρα πετονιά (για εκείνη την εποχή ήταν λεπτή…) και μια πράσινη καλαμαριέρα «γουρούνα» (οι οποίες είχαν αρχίσει εκείνη την εποχή να αντικαθιστούν τις πλαστικές φωσφορούχες θραψαλιέρες που χρησιμοποιούσαν οι βάρκες). Φτάνοντας στην προβλήτα του Πόρτο Ρίο κανά δυο τύποι έριχναν τις καλαμαριέρες τους προσπαθώντας να φτάσουν λίγο μακρύτερα από το φως που άπλωνε η μικρή λάμπα της προβλήτας. Έριχναν – μάζευαν για λίγο γρήγορα – σταμάταγαν.
Αυτό επαναλαμβανόταν μέχρι να γίνει το χαρακτηριστικό τέντωμα της πετονιάς, ν’ ακουστεί ο ήχος που μου τέντωνε τις αισθήσεις από τότε… καρούλι που πέφτει στο τσιμέντο, απλωτές μέχρι να ακουστούν τα «φτυσίματα» από το καλαμάρι κι όταν πλησίαζε έξω και σταμάταγε το «φτύσιμο», σκύψιμο και ανέβασμα πολύ προσεχτικά.
Η πρώτη βολή έδωσε το πρώτο ευχάριστο τράβηγμα. Σιγά σιγά ήρθε έξω ένα 300άκι καλαμάρι που έμελε να ήταν η αρχή ενός μεγάλου ταξιδιού. Βέβαια μπορεί να μην θυμάμαι τι άλλο έπιασα εκείνη τη νύχτα, αλλά έμεινε χαραγμένη στην μνήμη μου η ευχάριστη διαδικασία. Κάθε βράδυ από τότε κι όποτε το επέτρεπε ο καιρός με το που έπεφτε το σκοτάδι βρισκόμαστε με την παρέα μου σε όποιο σημείο πιστεύαμε ότι μπορούσαμε να πιάσουμε καλαμάρια. Αρχίσαμε να ψαχνόμαστε για τις πετονιές, τις καλαμαριέρες, για το αν χρειαζόταν κάποιο μολυβάκι κλπ.
Για να πούμε όμως την αλήθεια οι συζητήσεις – αναζητήσεις ήταν λίγες επειδή ο αριθμός των καλαμαριών ήταν τόσος που δεν σκεφτόμασταν τόσο το μέλλον όσο το παρόν.
Τα επόμενα χρόνια
Οι επόμενες χρονιές απέδιδαν τόσα καλαμάρια που ο χρόνος ψαρέματος ήταν ελάχιστος, γιατί τα καλαμάρια που πιάνονταν ήταν αμέτρητα και το μέγεθός τους ικανοποιούσε και τα μάτια αλλά και το μυαλό. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που άρχισαν να συρρέουν ψαράδες για να πιάσουν τον εκλεκτό μεζέ. Τις πρώτες χρονιές συνέχιζε η απόδοση και η ευχαρίστηση να είναι ικανοποιητική, όμως όταν σε μια προβλήτα που ψάρευαν 4 – 5 άτομα ξαφνικά υπήρχαν 28 (μετρημένοι) κάθε βράδυ, δημιουργήθηκε πρόβλημα και στον αριθμό των αλιευμάτων αλλά και στην ασφάλειά μας… Ίσως κάποιοι θυμηθούν τον τύπο που ψάρευε με κράνος, τη γυναίκα που «έφαγε» στο κεφάλι ένα μολύβι καμπάνα Νο 4 και είδε αστεράκια ή τον άνθρωπο που του καρφώθηκε η καλαμαριέρα στον σβέρκο και πολλά άλλα περιστατικά … εντάσεις και πάθη. Τότε μας γεννήθηκε η ιδέα του καλαμιού με το οποίο και θα έριχνες πιο βαθιά αλλά και δεν υπήρχε περίπτωση να τραυματίσεις κανέναν.
Το "τότε"... eging καλάμι!
Η πρώτη δοκιμή με εξοπλισμό που σήμερα θα έφερνε τον γέλωτα σε όποιον τον δει. Καλάμι DAM 100 – 200 και μηχανισμός DAM, σύνολο εξοπλισμού 950 γραμμάρια (υπήρχε ο φόβος πώς μπορούσες να σηκώσεις το κιλίσιο+ καλαμάρι που ήταν χαλαρά μέσα στην καθημερινή ψαριά), τριπλό στριφτάρι στην «μάνα» παράμαλλο για το βαρίδι και παράμαλλο για την καλαμαριέρα. Μετά από 2 – 3 ψαρέματα άρχισαν να έρχονται οι πρώτες μεγάλες επιτυχίες για δύο κυρίως παράγοντες: το βάθος και η μεγαλύτερη έκταση ψαρεύτρας. Αρκετοί από τους γύρω ξεκίνησαν να ακολουθούν το παράδειγμα του καλαμιού και να αυξάνουν τις επιτυχίες τους.
Οι εποχές των παχιών αγελάδων
Η χρονική συνέχεια είχε ελάφρυνση του εξοπλισμού για να μπορούμε να ξεκουράσουμε λίγο τα χέρια, αλλά και να μπορούμε να ρίξουμε τις καλαμαριέρες χωρίς βαρίδι. Καλάμι Mitchell CBS και μηχανισμός πάλι DAM…βάρος εξοπλισμού 650 γραμμάρια. Οι δοκιμές πήγαιναν πολύ καλά και άρχισε να ξεκουράζεται το μυϊκό σύστημα, αλλά το πρόβλημα ήταν όταν πιάνονταν οι «νεροσωλήνες» - όπως τους έλεγε ένας ανιψιός μου - που δεν μπορούσαμε να τους σηκώσουμε με το καλάμι (γιατί απόχη δεν κουβαλούσαμε…άλλωστε δεν μας στεναχωρούσε αν έφευγε και κανένα, γιατί ακόμα βρισκόμασταν στις εποχές των παχιών αγελάδων).
Από χρώματα δεν υπήρχαν πολλές επιλογές – 5 βασικά – πράσινο, κόκκινο, πορτοκαλί, ροζ και μπλε και εννοείται ότι δεν μπορούσες να καταλάβεις πολλά πράγματα για τις διαφορές απόδοσης των χρωμάτων πλην του ότι στις μέρες με έντονο φεγγάρι οι πράσινες απέδιδαν λίγο καλύτερα.
Οι "γαρίδες"
Ώσπου πριν καμιά 15αριά περίπου χρόνια κάνουν την εμφάνισή τους οι «γαρίδες». Οι περισσότεροι όταν τις πρωτοείδαμε τις προσπεράσαμε και τις σνομπάραμε (γιατί άλλωστε να ασχοληθούμε με κάτι καινούριο αφού είπαμε … υπήρχε αφθονία). Το διαδίκτυο τότε δεν ήταν διαδεδομένο όπως σήμερα και ο πλούτος πληροφοριών δεν πέρναγε σε μας για να μας δώσει μια εικόνα για το καινούριο. Σ’ ένα ψάρεμα όμως που κάναμε με τον Γιώργη τον Φενερλή μου δόθηκε η ευκαιρία να δω από κοντά τον τρόπο δράσης τους. Ο Γιώργος μου έδωσε μερικές να τις δοκιμάσω, αλλά είπαμε… αδιαφορία, που την ενέπνεε η ίδια απόδοση στο ψάρεμα. Εκείνο το βράδυ τις έριξα στην κασετίνα μου και τις ξέχασα. Αγόρασα όμως και μερικές ακόμα για να τις δοκιμάσω… αργότερα. Και κάποια στιγμή αυτό ήρθε, όταν μια νύχτα δεν ήθελε να «χτυπήσει» τίποτα, ό,τι και να δοκίμασα… Αλλαγή στο καινούριο και στην τρίτη ή τέταρτη βολή ήρθε η πρώτη επιτυχία και μετά κι άλλες σε μια πολύ άσχημη βραδιά. Από εκείνη την ημέρα άρχισε η μεταστροφή. Θα ψαρεύω με «γαρίδες» και στις άσχημες νύχτες θα δοκιμάζω τις «γουρούνες».
Αλλαγή εξοπλισμού κατά πολύ. Έχει μπει το διαδίκτυο πια δυνατά στη ζωή μας και η τεχνολογία έρχεται κοντά μας εύκολα και γρήγορα. Αυτό που έμενε ήταν να μάθω να ψωνίζω εργαλεία από το εξωτερικό. Όταν έγινε κι αυτό το ψάρεμα των καλαμαριών έγινε «eging». Δυστυχώς έχει έρθει και η εποχή που τα καλαμάρια έχουν λιγοστέψει πολύ και οι ψαράδες παραπονούνται, αλλά κάθονται με σταυρωμένα χέρια.
Όσοι από εμάς ψάχνονται και δεν «αραχνιάζουν» συνεχίζουν να έχουν επιτυχίες. Έρχονται τα πρώτα καλάμια και μηχανισμοί «eging», ψιλά νήματα, αόρατα παράμαλλα, στριφτοπαραμάνες, εκατοντάδες χρώματα και τρόποι βύθισης καλαμαριέρων και ένας λαός (Ιάπωνες) που κι αυτό το ψάρεμα το έχει αναγάγει σε επιστήμη. Όσοι πρωτοφέραμε καλάμια απ’ έξω είδαμε τις επιτυχίες να αυξάνονται δραστικά.
Η απάντηση στην ερώτηση «πώς» (πιάνεις) είναι συνεχώς να εξελίσσεσαι και να μην μένεις στάσιμος. Να είσαι δεκτικός και να δοκιμάζεις νέα πράγματα. Κάθε μέρα δοκίμαζε και κάτι καινούριο ή κάνε κάποια παραλλαγή σε κάτι παλιότερο.
Η απάντηση στην ερώτηση «τι» (να κάνω) είναι πιάνω τόσα καλαμάρια όσα χρειάζομαι και δεν κάνω εκατόμβες. Διασκεδάζω και θυμάμαι ότι θα έρθει κι αύριο ημέρα για να κάνω το κέφι μου. (Ανοίγω παρένθεση και θυμίζω ότι σε λιμανάκι του Κορινθιακού Κόλπου που έδινε χιλιάδες καλαμάρια κάθε σεζόν, πέρσι και φέτος λόγω υπεραλίευσης από εμάς τους ερασιτέχνες ΑΔΕΙΑΣΕ πράγμα που με κάνει να χαμογελώ με πικρία γιατί οι ίδιοι που ψάρευαν για να πουλούν παραπονιούνται γιατί δεν υπάρχει εκεί τίποτα πια… δυστυχώς).
Τα «μυστικά» έπαψαν πλέον να είναι μυστικά (ας όψεται η τεχνολογία – δυστυχώς για κάποιους) και «δίνουμε» και στους άλλους λίγη από τη σοφία μας…για να διασκεδάσουν κι αυτοί. Θα έλεγα να σταματήσουμε να είμαστε υπερόπτες τόσο για την αξία του εξοπλισμού μας όσο και για την ικανότητά μας, γιατί στο τέλος αξία έχει ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ και για να είναι κάποιος πρέπει να είναι συνετός.
Ελπίζω να συνεχιστεί η διασκέδαση για άλλα 30 χρόνια…