Αυτό το παράξενο στα μάτια μου είδος, το συνάντησα για πρώτη φορά πριν μερικά χρόνια σε μία καλοκαιρινή εξόρμηση που πραγματοποίησα στην περιοχή της Χαλκίδας. Προσπαθούσα να πιάσω ζωντανές γαρίδες με σκοπό να τις χρησιμοποιήσω για δόλωμα.

Βρισκόμενος σε κάποια παραλία, με χαρακτηριστικό την έντονη φυκιάδα, είχα μία μικρή απόχη που την έσερνα μέσα στα φύκια καθώς περπατούσα μέσα στο νερό. Αφού είχα διανύσει μερικά μέτρα έβγαζα την απόχη από το νερό ώστε να δω εάν τελικά είχα πιάσει γαρίδες.

sakorafa1

Καθώς καθάριζα την απόχη από τα φύκια που είχε μαζέψει, μαζί με τις γαρίδες που είχα πιάσει παρατήρησα κάτι που έμοιαζε με φύκι που μόλις το άγγιζα κουνιόταν σαν φίδι! Το κράτησα στα χέρια μου. Έμοιαζε με ιππόκαμπο ενώ με εντυπωσίασε το σκληρό δέρμα του. Ο πληθυσμός του σε αυτήν την περιοχή ήταν μεγάλος αφού σε κάθε πέρασμα τα έβρισκα μέσα στην απόχη μου. Το μέγεθος τους κυμαινόταν από 10 έως 15 εκατοστά το μεγαλύτερο. Πιο πολύ έμοιαζε με γόνος. Τότε δεν ήξερα τι ήταν και πως λεγόταν αλλά η μοίρα έμελλε να μας κάνει να συναντηθούμε ξανά.

sakorafa2

Η πιο πρόσφατη συνάντηση που είχα μαζί του ήταν τον μήνα Απρίλιο του 2017 και πάλι στην περιοχή της Χαλκίδας. Καθώς ήμουν σε κάποια εκβολή ποταμού, ακριβώς στην όχθη του, κάνοντας spinning μπλέχτηκε στο τεχνητό μου. Αυτή την φορά το τράβηξα φωτογραφίες με σκοπό να μάθω περί τίνος πρόκειται. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφέρω ότι το μέγεθος του ήταν 15 εκατοστά περίπου. Με την βοήθεια από τα παιδιά του iSea και συγκεκριμένα του Ιωάννη Γιώβου όλες οι απορίες μου λύθηκαν! Περισσότερες εμπεριστατωμένες πληροφορίες λοιπόν, θα μας δώσει ο φίλος μας Γιάννης :

Κατουρλίδα ή Σακκοράφα

800px-Syngnathus_abaster_4
Του Ιωάννη Γιώβου

Το ψάρι Κατουρλίδα ή Σακκοράφα αποτελείται στην πραγματικότητα από 11 διαφορετικά είδη που είναι ενδημικά της Μεσογείου και συγγενείς των ιππόκαμπων. Τα πιο κοινά είδη είναι το Syngnathus acus, το Syngnathus typhle, το Syngnathus abaster και το Nerophis ophidion. Εντοπίζονται σε όλες τις ελληνικές ακτές μέχρι τα 100 μέτρα βάθος, συνήθως έως τα 30 καθώς ζουν σε λειμώνες θαλάσσιων φανερόγαμων (Ποσειδωνείας, Ζοστέρας κτλ). Το Syngnathus acus μπορεί να φτάσει τα 50 εκ μήκος αλλά συνήθως δεν ξεπερνούν τα 30 εκ.

Syngnathus_abaster_3

Τρέφονται με ζωοπλαγκτό, αμφίποδα, ισόποδα πολύχαιτούς, καρκινοειδή και μικρά ψάρια. Δεν έχουν πολλούς θηρευτές λόγω της ιδιαίτερα καλή κάλυψης του μέσα στους λειμώνες όπου τοποθετείται κάθετα στο βυθό και μοιάζει με φύλλο φανερόγαμου. Οι λίγοι θηρευτές του είναι τα λαβράκια και οι σκιοί (συκιοί). Είναι ιδιαίτεροι οργανισμοί καθώς όπως και στους ιππόκαμπους είναι τα αρσενικά που κυοφορούν. Από τα 11 είδη μόνο τα 4 πιο κοινά έχουν μελετηθεί ενώ για τα υπόλοιπα λίγα είναι γνωστά για τη βιολογία και την οικολογία τους.

Syngnathus_abaster_7

Οι απειλές που υφίστανται οι πληθυσμό των ειδών αφορούν κυρίως ανθρωπογενής παρεμβάσεις είτε αυτό αφορά τη ρύπανση των οικοσυστημάτων είτε την καταστροφή του ενδιαιτήματος τους.

800px-Syngnathus_abaster_5

Σε περίπτωση που εντοπίσετέ ένα είδος Κατουρλίδας ή Σακκοράφας μπορείτε να στείλετε την παρατήρησή σας στην iSea μέσω email στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή μέσω facebook στην ομάδα του προγράμματος της iSea : "Σε ξενίζει… Μοιράσου το μαζί μας". Με αυτό τον τρόπο θα βοηθήσετε να συλλεχθούν περισσότερες πληροφορίες για τα λιγότερο μελετημένα είδη της οικογένειας.

Βιβλιογραφία :

Dawson, C.E., 1986. Syngnathidae. p. 628-639. In P.J.P. Whitehead, M.-L. Bauchot, J.-C. Hureau, J. Nielsen and E. Tortonese (eds.) Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. Volume 2. Unesco, Paris. (Ref. 6733) THE IUCN RED LIST OF SEAHORSES AND PIPEFISHES IN THE MEDITERRANEAN SEA, 2016

banner_iSea